Son zamanlarda önüme en çok düşen konu şu: “Hangi destekten faydalanabilirim?”
KOSGEB'den tutun, Kalkınma Ajanslarına, AB fonlarından TÜBİTAK çağrılarına kadar herkes bir yerden bir hibe yakalamanın peşinde. Haklılar mı? Elbette. Girişimciysen, finansal destek bulmak nefes almak gibi bir şey. Ama işin püf noktasını çoğu kişi kaçırıyor:
İş planın yoksa, desteğe başvuru şansın da yok.
Bunu biraz açalım.
İş Planı Neden Bu Kadar Kritik?
İş planı denince insanların aklına hâlâ sıkıcı tablolar, sayfa sayfa laf kalabalığı geliyor. Oysa ki modern iş planı dediğimiz şey, girişimcinin fikrini, hedefini, riskini ve kazancını ortaya koyan net bir yol haritası.
Sen bir yatırımcıya ya da bir kamu kurumuna gideceksen, sana ilk şunu soruyorlar:
“Bu fikrin sürdürülebilir mi? Kaç müşterin olacak? Nereden gelir elde edeceksin? 6 ay sonra hâlâ ayakta mısın?”
İşte iş planı dediğimiz belge, bu sorulara verilen cevaptır. Ve bana göre sadece başvuru için değil, girişimcinin kendine dürüstçe “Ben ne yapıyorum?” sorusunu sorması için bir araçtır.
Girişimcilerin En Çok Zorlandığı 3 Nokta
Sahada gördüğüm kadarıyla iş planı hazırlarken girişimcilerin en çok zorlandığı yerler:
Pazar Analizi:
“Rakiplerim kim?” sorusunu geçiştirmek gibi bir refleksimiz var. Oysa rakip bilmeden kendine pozisyon alamazsın.
Finansal Projeksiyon:
Kaç para harcayacaksın? Ne zaman kara geçeceksin? En temel sorular ama çoğu kişi “tutar herhalde” diyerek geçiyor.
Gerçekçilik:
Bir fikir çok heyecan verici olabilir ama kaynaklar, zaman, insan faktörü işin içine girince her şey değişir. Plan bu gerçekliği yansıtır.
İş Planı Sadece Hibe İçin Mi Lazım?
Hayır. Bugün bir ortak arıyorsan, melek yatırımcıya sunum yapacaksan, hatta küçük bir krediden faydalanmak istiyorsan bile senden bu belgeyi isterler. Çünkü senin fikrine değil, planına yatırım yaparlar.
Ve bu noktada artık şunu diyebilirim:
İş planı hazırlamayı “yazı yazmak” sanmayın. Bu, işinize aynalık eden bir süreçtir. Ve iyi hazırlanmış bir iş planı, işinizin 6 ay sonra batmasını değil büyümesini sağlar.
Peki Nereden Başlamalı?
Bu noktada benim önerim şu:
İşe bir PDF şablon indirerek başlamayın. Bu sizi sadece forma doldurur. Önce kendinize sorular sorun. Neyi neden yaptığınızı açıklayabiliyor musunuz? İşte asıl plan orada başlar.
Eğer bu süreci kolaylaştırmak isterseniz, isplanim.com.tr gibi platformlar adım adım sorularla sizi yönlendiriyor. Ama önemli olan: Bu süreci atlamayın.
Girişimcilik heyecan ister, doğru. Ama sürdürülebilirlik plan ister. Bugün hangi destek programına bakarsanız bakın, ilk koşul şudur: İyi hazırlanmış bir iş planı.
Kulağa sıkıcı geldiğini biliyorum ama inanın bana:
İş planı olmayan fikirler, günün sonunda sadece güzel konuşmalarda kalır.
Bu yazıyı okuduktan sonra bir iş planı yapmaya niyetlenirseniz, kendiniz için en önemli adımı atmış olursunuz. Çünkü destekler çok, ama önce plan gerek.
